Svetski dan zaštite prirode obeležava se 28. jula širom sveta sa ciljem širenja svesti o zaštiti, kao i radi neposredne zaštite prirodnih resursa. 
Grčka kornjača, foto Danko Jović
Obeležavanjem ovog datuma akcenat je stavljen na činjenicu da je zdrava životna sredina prepoznata kao temelj stabilnog i produktivnog društva, kao i na potrebu da osiguramo dobrobit sadašnjih i budućih generacija, pri čemu svi moramo učestvovati u zaštiti, očuvanju i održivom upravljanju našim prirodnim resursima.
Jelenak, foto: N.Sekulić
Tim povodom Zavod za zaštitu prirode Srbije u Prirodnjačkom centru Svilajnac, održaće 29. jula 2021. godine sa početkom u 11:00 časova, radionicu „Znanjem protiv straha“, za učenike nižih razreda osnovne škole.
Cilj radionice je da deca na zanimljiv način i kroz igru saznaju koje vrste zmija i drugih gmizavaca žive u našoj zemlji, kako se ponašati i postupati sa njima ukoliko se nađemo u njihovoj blizini i zašto je značajno da sačuvamo ove živitnje, kako bi se oslobodili neracionalnog straha koji postoji u javnosti od ovih životinja. Zbog ugroženosti, pre svega njihovih staništa sve vrste zmija koje žive u Srbiji proglašene su za zaštićene vrste. 
Foto: Dragan Bosnić
U cilju očuvanja ukupnog biodiverziteta kao resursa prirode u Srbiji su pod zakonsku zaštitu stavljene 2633 divlje vrste biljaka, životinja. gljiva. (Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenihi zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva, „Službeni glasnik RS“, br.5/2010, 47/2011 i 32/2016).
U odnosu na ukupan broj strogo zaštićenih vrsta životinja, na spisku se najviše nalazi
ptica - 307 vrsta (određene vrste gnjuraca, kormorana, pelikana, čaplji, roda, plamenaca, gusaka, pataka, brojne vrste ptica grabljivica - belorepan, beloglavi sup, orao zmijar, mišar, orao krstaš, suri orao, sokolovi, tetrebi, velika droplja, ždralovi, barske koke, prdavac, rudnici, galebovi, čigre, golubovi, sove, detlići, ševe, svračci, puzići, strnadice, zebe itd.);
sisara - 50 vrsta (među kojima su i jež, rovčice, krtice, šišmiši, veverica, tekunica, voluharice, slepo kuče, više vrsta miševa, puhovi, skočimiš, lasica, vidrica i vidra, kune, jazavac, ris i divlja mačka),
vodozemaca - 18 vrsta (daždevnjaci, mrmoljci, žabe mukači, žabe češnjarke, prave žabe);
gmizavaca - 18 vrsta (grčka i barska kornjača, šumski, planinski, stepski gušter, stepski smuk, obična belouška, šarka, šargan);
kolousta - 4 vrste i riba - 26 vrsta (npr. ruska i atlanska jesetra, pastruga, mladica, lipljen, crnka, gavčica, čikov, vretenari, balavac);
beskičmenjaka - 609 vrsta (73 paukolike životinje, 377 insekata, 1 školjka, 60 vrsta puževa, 5 prstenastih glista itd. - npr. rečna školjka, rečni rak, mravlji lav, šumski mrav, jelenak, nosorožac, lastin repak).
Orao krstaš, foto: Bratislav Grubač
Najugroženije vrste predstavljaju se u Crvenim listama i Crvenim knjigama, gde se procena ugroženosti vrši na osnovu metodologije propisane od strane Međunarodne unije za zaštitu prirode - IUCN. Za našu zemlju, do sada su objavljene 4 crvene knjige i to za: floru, dnevne leptire, vodozemce, gmizavce i ptice, dok je pripremljen rukopis za ribe, a u izradi je i za sisare.
Zavod za zaštutu prirode Srbije, putem monitoringa stanja populacija životinjskih vrsta od posebnog interesa i značaja i njihovih staništa predlaže, sprovodi i koordinira aktivnosti i mere zaštite tih vrsta i ukupnog biodiverziteta.
Tokom samo poslednjih godina, vrši se monitoring strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta životinja: monitoring prioritetnih vrsta (Natura 2000 vrsta) ihtiofaune u slivu Timoka; planinskog mrmoljka (Ichtyosaura alpestris) na prostoru vlasinskog basena; grčke kornjače (Testudo graeca) na Pčinji i u preševskoj dolini, šarke (Vipera berus) na prostoru vlasinskog basena, Besne kobile i planine Valozi,
šumske kornjače (Testudo hermanni) na području Južne Morave; male čigre (Sternula albifrons) u donjem toku Drine i obične čigre (Sterna hirundo) na području Velike Morave kod Paraćina i Bagrdana i u donjem toku Drine; sova (Strigiformes) u Srbiji uz kontrolu naseljavanja veštačkih duplji; lešinara (Aegypinae) u Srbiji; sokolova i orlova u Srbiji, sa ciljem suzbijanja i sprečavanja ubijanja i trovanja jedinki sivog sokola i orlova; monitoring krupnih zveri i papkara, uz razmatranje potencijala i mogućnosti reintrodukcije/introdukcije.
Brojne aktivnosti i sprovedene mere u proteklom periodu su dovele do značajnog poboljšanja ukupnog konzervacionog statusa više divljih životinjskih vrsta, poput beloglavog supa, mrkog medveda, oporavka populacija vidre, evropskog jelena i divokoze, reintrodukcije evropskog dabra, održavanje staništa i populacije velike droplje. Osim toga, kroz izdavanje uslova zaštite prirode a u skladu sa važećom nacionalnom legislativom i međunarodnim dokumentima, za sve radove i aktivnosti u prirodi se propisuju mere zabrane i ograničenja a sve u cilju zaštite vrsta i njihovih staništa. Tome doprinose i sve usmerenija istraživanja naučnih i stručnih institucija i nevladinih organizacija koja za cilj imaju prikupljanje podataka o vrstama, njihovoj distribuciji u Srbiji, negativnim uticajima i merama koje treba primeniti da bi se brojnost jedinki i populacija očuvale i unapredile.
Takođe, proglašenjem novih i očuvanjem postojećih zaštićenih područja, koja trenuto zauimaju 7.66% površine naše zemlje, a sve više kroz ustanovljavanje ekološki značajnih područja i ekoloških koridora ekološke mreže Srbije, doprinosi se dugoročnom očuvanju povoljnog statusa zaštite ne samo pojedinačnih životinjskih vrsta, nego i čitavih zajednica i ekosistema koje nastanjuju. Često se zaštitom (aktivnom i pasivnom) samo jedne ciljane vrste, postižu vrlo pozitivni efekti na zaštiti i očuvanju više drugih, i životinjskih i biljnih vrsta.
